Bu aralar bizim çocukların en sevdiği aktivitilerden birisi onlara kitap okunması. Uzun zaman onların sakin ve konstantre olmuş bir şekilde durmasını sağlamak çok kolay olmuyor ama kitap okunması bunu biraz sağlıyor gibi. Kitap okumak onları çok mutlu ediyor.
Eskiden daha kısa bol resimli hikaye kitaplarını okuyordum. Son zamanlarda daha uzun ve resimsiz kitapları da uzun süre dinlemeyi seviyorlar. Ben çocuklara kitap okumanın onların okumayı öğrenmesine kadar bir süreç olduğunu düşünüyordum. Kendileri okumayı öğrendiklerinde herkes kendi köşesine çekilir okur bir şeyler diyordum fakat 14 yaşına kadar onlara kitap okumanın faydalı olduğuna ve onları mutlu ettiklerini okudum.
Çocuklara kitap okumanın faydaları şöyle:
- Çocuklar okuduklarından çok duyduklarından daha fazla etkileniyorlar. 8.sınıfa kadar çocukların okuma kabiliyetleri dinleme kabiliyetleri kadar gelişmiyormuş. Ben çocuklara kitap okurken üzerindeki yaş sınıfına pek takılmıyorum. Cümleleri ve kelimeleri onların anlayacağı şekilde değiştiriyorum. Zaten anlamadıkları zaman soruyorlar. Onlara kitap okumak onların okuma yeteneklerini de geliştiren bir aktivite.
- Kitaplar hayat deneyimlerini daha önceden öğretir. Hikayelerin çoğunda yaşamak, iyi, kötü, çirkin, ahlakla ilgili bir çok gizli mesaj var. Herkeste olduğu gibi hikayelerle bu kavramları anlatmak direk öğüt vermekten daha etkili. Hayatı ders şeklinlinde öğretmenin en güzel alternatifi kitap okumak. Kitap okurken duygular, fikirler ve sosyal meseleleri konuşmak için de uygun bir ortam oluşuyor.
- Çocuklara kitap okumak çok eğlenceli geliyor bana. Her hikaye onlar için bir yeni keşif. Merak ediyorlar. Neredeyse tüm dünya klasikleri yazarlarının ve usta kalemlerin çocuklara yönelik hikayeleri var. Bu edebiyat dünyasını çocuklara açmanın çok güzel yolu bu kitap okuma zamanları.
- Çocuklara kitap okumak kelime dağarcıklarının artmasını sağlıyor. Kitaplar konuşulan dilden daha karmaşık bir dil içeriyor. Kitaplar televizyon kanallarından ya da çocukların birbiriyle muhabbetlerinden %50 daha fazla kelime içermekte. Ben onların anlamayacağı karmaşıklıkta bir kelime ya da cümle ile karşılaşınca öncelikle onlara soruyorum. Genelde çok yaklaştıkları bir yanıt geliyor. Daha sonra basitleştirilmiş bir şekilde anlatıyorum. Bazen de onlar anlamadıklarında soruyorlar. Kafalarındaki bilgi boşluklarını doldurduklarından eminim.
- Beraber kitap okumak çocuklarla anne baba arasında fiziksel bir yakınlıkta sağlıyor. Normalde iki çocuğu da dizimin dibine oturtup yarım saat tutmak imkansıza yakın bir şey. Okuma da ikisi de kollarımın arasında oluyor. Çocuklar için bu durum çok rahatlatıcı bir şey. Benim içinse mis gibi çocuk kokusunu içime çekmek oluyor.
- Beraber kitap okumak iki farklı kuşağın birbirlerini daha iyi anlamasında yol açıyor. Kitap iki kuşak arasında bir köprü ya da bir nevi bağ oluyor. Kuşaklar değişse dahi hikayeler ve masallar hiç değişmiyor. Ben yıllar önce duyduğum hikayeleri, fantastik dünyaları hatırlıyorum. Günümüz dünyasının acımasız ve iç karartıcı dünyasından bir an olsun uzaklaşıp o eski hikayelerin büyülü dünyasında bir süreliğine dahi olsa geçiş yapıyorum.
- Kitap okurken bunu bir görev gibi okumak yerine hikayeyi biraz canlandırmak ve heyecan katmak da önemli. Bazen durup hikayenin nasıl devam edeceğini onlara soruyorum. Yani pasif bir tarafın okuyup bir tarafın dinlemesi yerine daha interaktif bir etki yaratılıyor.
Kitap okuma zamanı ve yeri genelde güne göre değişiyor. Çocuklar sabah erken kalktıkları(Okul günleri 7 den önce kalkıyorlar) için vaktinde yatmaları (Akşam 8:30-9:00 gibi) onlar için çok önemli. Kitap okunurken uyuyup kalmıyorlar. Hatta beyinleri oldukça aktif ki bunları onların sorularından anlıyorum.
Çocuklar kitap konusunda seçici değiller çok. Son zamanda bol yazılı az resimli kitapları tercih ediyorum. Yapı Kredi Yayınlarının Bahar, Yaz, Sonbahar ve Kış temalı ve dünya edebiyatının tanınmış yazarların masal ve hikayelerinden oluşmuş kitaplarını çok sevdiler.
Bazı günler hiç kitap okumuyoruz. Eğer kitap okumaya zaman arttıramadığımızda ya da okumak için yorgun olduğumuzda kitap okumayacağımızı acıkça onlara söylüyorum.
Çocuklara kitap okuma alışkanlığı kazanması aslında onların değil bizim yapmamız gereken bir çaba. Kitapların aslında televizyon ve tablet gibi ekran aktivitelerden çok daha zevkli olduğunu onlara bir şekilde inandırmak gerek. Ders gibi bilgi içerikli ya da sadece öğüt vermek için olmamalı. Yani çocuklar görev yapıyormuş gibi kitap okumamalı. Tıpkı biz yetişinler gibi. Çocuklar merak etmeli, zevk almalı okumaktan. Kitabın içeriğinden çok alışkanlık kazandırmak daha önemli.
Kaynak : Why We Should Continue To Read Aloud To Older Children
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder